Kio estas laceco?

En la lastaj monatoj, mi ofte sentis min tre laca. Mi dormis po dek ĝis dek tri horoj la plejparton el la tagoj. Mi ne volis iri ekster la domo. Mi luktis verki ion ajn. Tio estas laceco, ĉu ne? Laceco estas tiu stato de malvigleco.

Kiel aliaj aferoj, mi pripensas la naturon de laceco. Ĉu ĝi estas emocio? Ĉu ĝi estas sento? Ĉu ĝi estas korpa? Ĉu ĝi estas mensa?

Laceco ne estas emocio kiel ĝojo. Nu, ia novaĵo povas lacigi min, ŝajne same kiel ia novaĵo povas ĝojigi min. Ekzemple, se mi kredas, ke mi finis projekton, sed malkovras ke io mankas al ĝi, tio povas subite lacigi min. Tamen, mi ne trovas, ke laceco foriĝas senkiale. Post tempo, mi ne plu estos ĝoja aŭ kolera. La tempo nature pasigos la emocion. Sed la tempo ne forigas lacecon.

Laceco ne estas sento kiel malsato. Jes ja, kiel malsato, mi povas fari ion pri la korpo por eviti ĝin. Se mi estas malsata, mi povas manĝi. Se mi estas laca, mi povas dormi. Sed malkiel malsato kun manĝaĵo, dormo ne ĉiam forigas lacecon. Tiaj tagoj en la lastaj monatoj montras tion. Post granda manĝo, mi estas sata. Eĉ post longa dormado, mi ne sentis min vigla.

Do mi konkludas, ke laceco estas ia kombinaĵo inter la du. Laceco havas kaj korpan kaj mensan partojn. Tiu sento ja estas korpa, ĉar kiel malsato kun manĝaĵo, sen dormo, oni mortas. Sed ĝi estas ankaŭ mensa, ĉar emocioj povas lacigi la korpon. Kiel la larmoj de malĝojo, ankaŭ emocio povas kaŭzi lacecon.

Mi kredas, ke eĉ tiu rimarko estas tro simpla pri la naturo de laceco. Tamen, mi ne plu pripensos ĝin hodiaŭ. La suno jam falis sub la horizonto, do mia korpo diras al mi, ke mi estas tro laca daŭre verki ĉi tiun.

Signifon en la vivon

De tempo al tempo, la tutan tagon, mi rulumas tra Facebook aŭ senpense spektas filmetojn en YouTube. Tiajn tagojn, mi kredas, ke la tuta tago havas nenian valoron.

Tiu problemo ne temas pri manko de produktado aŭ manko de gajno de mono. La problemo temas pri manko de signifo. Plejparte kiam mi gajnas monon, mi faras tion por ke mi poste faros ion alian.

Laŭ mi, mia libera tempo enhavas signifon. Kiam mi kunparolas kun amikoj, verkas ion kreeman, studas fremdan lingvon, legas belan libron, ktp. Tio metas signifon en la vivon.

Se la signifo mankas al io, farinte tion, mi sentas min malbona. Estas kiel mi manĝis nur ĉokoladon anstataŭ manĝon. Jes, mi iam ŝatas manĝi ĉokoladon, sed mi bezonas bonan manĝon. Post la ĉokolado, mi verŝajne serĉos ion alian por manĝi. Same, post kiam mi faras ion sen signifon, mi poste serĉos ion alian por fari.

Homo ne povas vivi sole per ĉokolado. Homo ankaŭ ne povas vivi sen io signifa en la vivo.

Malsukceso kun teleskopo

Tre frue en mateno lastan semajnon mi iris el la domo kun mia teleskopo por observi la ĉielon. Mi volis vidi kometon kiu estas videbla per teleskopo aŭ binoklo ĵus antaŭ la alveno de la suno en la mateno. Mi alvenis iom frue antaŭ ĝi estis videbla por relerni uzi la teleskopon. Tio estis la unua fojo kiam mi uzis la teleskopon antaŭ multaj monatoj. Nuboj preskaŭ ĉiam kovris la ĉielon en la antaŭaj monatoj kiam mi havis sufiĉe da libra tempo. Tiun matenon la ĉielo estis tute klara.

Je la komenco, mi observis kelkajn planedojn. Mi faris tion pro du kialoj. Unue, ĉar tio helpis min relerni. Due, ĉar mi tre ŝatas rigardi planedojn. Mi rigardis Marson, kiu estis bedaŭrinde tro for el Tero por ke mi povis bone vidi ĝin. Post tio, mi trovis Jupiteron. Ĝi estis tre brila kaj mi vidis ankaŭ unu el ĝiaj lunoj. Sed mi rigardis Saturnon kiel la lastan.

Antaŭ ĉiuj, mi plej ŝatas observi Saturnon. Tiu planedo estas sendube la plej bela. La ringoj estas tiom mirindaj. Rigardante ilin, mia spirado haltis. Mi neniam laciĝos de troa rigardo de Saturno.

Estis bone, ke mi rigardis la planedojn. Alie, mia tempo sub la steloj estis tuta malsukceso. Mi ja trovis la lokon en la ĉielo kie ŝajne troviĝis la kometo. Tamen, mi ne vidis ĝin. Eble mi ne observis la ĝustan lokon aŭ eble mia teleskopo ne estas sufiĉe forta. Kio ajn estis la kaŭzo, mi serĉis tiun parton de la ĉielo dum preskaŭ horo sen sukceso.

La ĉielo estis plene je nuboj la lastan semajnon kaj la prognozo de la vetero restas tiel pri la baldaŭa estonteco. Post kelkaj tagoj, la kometo moviĝos al la alia flanko de Suno kaj ĝi fariĝos videbla en la vespera ĉielo anstataŭ la matena. Eble la vetero fariĝos pli bona kaj mi provos denove. Se mi denove malsukcesos pri la kometo, mi povos almenaŭ rigardi Saturnon je la 20a de julio kiam ĝi estas je opozicio. Espereble la nubo foriĝos antaŭ tiam…

Marŝante en la pluvo

Hodiaŭ pluvis la tutan tagon. Kiam mi vekiĝis, mi aŭdis la tondron kaj la pluvon kontraŭ la tero. Kutime, tiajn tagojn, mi restas en la domo. La domo defendas min kontraŭ tia vetero. Tio estas la kialo, kial la domo ekzistas. Antaŭ jarmiloj, homoj decidis, ke domo meritas la tempon kaj koston.

Do kompreneble, kiel stultulo, mi vestis min kaj eliris el la domo kaj marŝis en la pluvo sen ombrelo. Mia ĉemizo rapide malheliĝis pro la akvo. La pluvo sur miaj manoj malvarmigis ilin. Miaj okulvitroj pleniĝis per pluveroj.

Antaŭ longa tempo, kiel infano, mi faris tiel. Mi marŝis en la pluvo. La pluvo ĝojigis min, ne ĝenis min. Mi kaptis pluverojn per la lango. Mi saltis en flakojn.

Hodiaŭ, mi ankaŭ saltis en flakon. Kiel protesto, la akvo saltis en miajn ŝuojn. Justa interŝanĝo. Miaj ŝtrumpetoj tuj malsekiĝis.

Malgraŭ tio, mi ĝuis tion.

Tiu mondo kun pluvo estas malsama mondo. La aero odoris strange. Rivero da akvo fluis ĉe la flanko de la strato. La folioj susuris sen vento. Surprizante min, la birdoj ankoraŭ kantis.

Mi komprenas kial la prauloj inventis la domon. Tia pluva mondo rapide tro malvarmigis min. Tamen, ĝi ekzistas, kaj mi ĝojas, ke mi spertis ĝin hodiaŭ.

Mi devas krei ion

Mi volas esti verkisto. Mi ne volas tion ĉar mi kredas, ke mi gajnos multe da mono. Mi ne serĉas famon. Anstataŭ tio, mi havas alian motivon. Mi estas kreema.

Mi uzas tiun vorton laŭ neŭtrala senco. Mi ne celas, ke esti tiel kreema estas io bona. Mi simple emas krei, ĉu bone aŭ malbone. En la vivo, se mi ne kreas ion, io mankas al mia vivo.

Kaj lastatempe, kreado mankas al mi. Mi ne verkas. Mi ne programas. Mi ne kreas ion ajn. Mi ne faras tion ĉar mi ne volas fari tion. La kutima memo, kiu regas la emociojn kaj tujajn reagojn, volas ripozon kaj amuzaĵojn sen pensado. Sed tio donas al mi nur distraĵon, ne veran feliĉon.

Verki ĉi tiun afiŝon estas malfacile. La cerbo luktas. La korpo kontraŭbatalas min. Sed post ĉiu frazo, io en la animo ĝojas.

Pano kaj cirkoj ne sufiĉas por mi. Sen kreado, mi neniam feliĉos.

Vivu kiam eble

Lastatempe, mi sentis min bona. Kelkaj aferoj en la vivo fartis bone kaj mi plejparte feliĉis. Leviĝi el la lito estis facile. Mi volis esti aktiva. Mi antaŭvidis kion mi faris. La vivo bonis.

Tamen, kompreneble, tio ne ĉiam estas la kazo. Mi antaŭe havis malbonajn tempojn en mia vivo. Mi havis tagojn kiam mi volis nur dormi senĉese. Mi spertis ŝajne senfinan malfeliĉon. Kaj denove, la vivo fariĝas pli malfacila.

Tial mi ŝatas la filozofion de stoikismo. Mi ne povas regi ĉion en la vivo kaj mi devas trovi mian propran feliĉon en malbonaj tempoj. Kiel diris Seneko, “Vera feliĉo estas ĝui la nunon, sen anksia dependeco pri la estonteco, ne amuzi nin per aŭ esperoj aŭ timoj sed resti kontenta ke tio kion ni havas, estas sufiĉe, ĉar oni, kiu estas tiel, volas nenion.”

La lastajn tri semajnojn, mi estis tre okupata, sed ne de malbonaĵoj. Fakte, la malo okazis. Bonaĵoj okupis min, do mi ĝuis la nunon. Mi ne volas, ke la bonaj tempoj manku al mi, ĉar tio estas la vivo.

Jes, mi iom bedaŭras la finon de la bonaj tempoj, sed espereble, mi ĝuis tion kiam tio okazis. Mi vivis. Tial mi estas tre dankema. Kaj espereble, en la estontaj malbonaj tempoj, mi memoros tion. Tiel la malbonaĵoj ne ŝajnos ĉiopovaj ĉar mi konos ke ankaŭ ili forpasos.

Kiam vi trovos vin en bonaj tempoj, forte ĝuu tion. Kaptu ĉiun bonaĵon en la memoron. Vivu kiam eble.

Ĉu la novjara rezolucio estas malbona?

Lastan jaron, mi havis la celon pri verki blogafiŝon ĉiutage kiel novjaran rezolucion. Mi sukcesis fari tion sed tio estis tre malfacila. Mi preskaŭ malsukcesis kelkfoje, verkante afiŝon dum la fina horo de la tago.

Kvankam mi iam faras novjaran rezolucion, mi ne tiom ŝatas la koncepton. Mi diris tiel en la unua afiŝo de 2019. Tiam, mi rimarkis, ke la novjara rezolucio estas tro komercema. Tio ja estas problemo sed estas aliaj problemoj.

Lastatempe, la Jutubisto CGP Grey alŝutis novan filmeton pri la koncepto de la novjara rezolucio. Li klarigis kelkajn aliajn problemojn pri la koncepto kaj donis alternativon. Bedaŭrinde, la filmeto estas havebla nur en la angla, sed mi resumos la gravajn punktojn.

Unue, multaj novjaraj rezolucioj malsukcesas. Ĉiu, kiu faras novjarajn rezoluciojn, komprenas tion. Kvankam mi sukcesis pri la mia lastajare, tio estis escepto. Rimarku, ke la alia sukcesa ekzemplo, kiun mi donis en la unua afiŝo de 2019, devenis de 2005. Rimarku, ke mi jam malsukcesis ĉi-jare verki po unu afiŝo por ĉiu semajno. Malsukcesaj novjaraj rezolucioj estas kutimaj.

Due, la celo de novjara rezolucio estas plibonigi la vivon sed ĝi ne vere faras tion. Novjara rezolucio aldonas celon al la vivo. La provo sukcese atingi tiun celon povas helpi la vivon sed ĝi tiel aldonas ankaŭ la eblon pri malsukceso. Plibonigi la vivon estas sufiĉe malfacile sen eblo pri aldona malsukceso.

Do, kion fari?

La rekomendo estas, ke anstataŭ havi rezolucion, oni havas temon, kiel “la jaro de sano” aŭ “la jaro de noveco.” Ekzemple, anstataŭ havi la rezolucion “mi legos po unu libro por ĉiu semajno,” oni havas la temon “la jaro de legado.”

Via vivo estas aro de elektoj. Ĉiun momenton, vi decidas kion fari. Vi elektis legi ĉi tiun afiŝon. Eble vi volas ekzerci vin al Esperanto aŭ vi pripensas vian propran novjaran rezolucion. Ial ajn, tiu elekto nun estas parto de via vivo.

Per temo, oni povas pli zorge pripensi siajn elektojn kaj tiel plibonigi la vivon. Se la jaro estas “la jaro de legado,” eble oni elektas legi libron ol spekti filmeton. Oni atendas amikon en kafejo kaj elektas legi romanon per la poŝtelfono ol rulumi sencele tra Facebook.

La alia rekomendo estas, ke oni havu malprecizan temon. Tiel, oni povas uzi la temon en diversaj situacioj. Ekzemple, en “la jaro de legado,” eble oni lernas, ke oni preferas legi eseojn aŭ fanfikciojn ol romanojn. Tio ne estas problemo. Oni ankoraŭ legas ion, do “la jaro de legado” vivas.

Tia temo ne temas pri sukceso aŭ malsukceso de ia arbitra celo sed pri la longatempa pliboniĝo de la memo. Se oni kredas, ke legado havas valoron, oni legu pli. Ne gravas ĉu tiom pli aŭ iomete pli. Pliboniĝo estas pliboniĝo. Tiel ne estas malsukceso se io okazas kaj oni ne povas legi libron iun semajnon.

Mi ŝatas la ideon, do mi donis al mi mem temon de la jaro. Mia temo estas “la romana jaro.” La vorto “romana” havas kelkajn signifojn kaj mi samtempe uzas ilin. Mi volas, ke la jaro estu plena je kaj verkado, kiel verki romanon, kaj interesaj spertoj, kiel esti en romano. Mi esperas, ke mi verkos pli kaj vivos pli per tiu temo. Kaj se mi faros tion, eĉ iomete pli ol kutime, la temo sukcesos.

Dokumentajn filmojn ŝatas mi

Mi ŝatas lerni preskaŭ ion ajn. Pro tio, kiam mi estis juna, mi spektis multe da dokumentaj filmoj kaj serioj pri la historio, la scienco, la teknologio, ktp. Tamen, en la lastaj jaroj, mi ne plu spektas tiajn filmojn tiom multe. Tion mi volas ŝanĝi.

Nu, dokumenta filmo ne estas tiom fidinda kompare de scienca gazeto aŭ simile. Tamen, kiel Vikipedio, ĝi povas esti bona enkonduko al temo kaj komenco de serĉado. Per tia filmo, oni povas rapide lerni la bazajn ideojn pri temo. Poste, se oni trovas la temon interesa, oni povas serĉi plu pri ĝi.

Ĉi-jare, mi ĉefe studis pri la franca kaj lingvolernado mem. Tio estis bona ĉar mi volas scii paroli la francan sed estas multaj aliaj temoj kiuj interesas min. Do, en la venonta jaro, mi volas spekti pli da dokumentaj filmoj. Por faciligi tion, mi abonis elsendfluan servon de tiaj filmoj. Tiel, mi havas facilan fonton de dokumentaj filmoj kaj serioj de diversaj temoj.

Tio ne estos ĉio, kion mi ŝanĝos en la venonta jaro por lerni pli. Mi ankaŭ legos pli da libroj kaj iros pli ofte al la biblioteko. Tamen, mi certe ĝuos la dokumentajn filmojn, kiujn mi spektos, kaj espereble ili plibonigos mian komprenon pri la mondo ĉirkaŭ mi.

Mi volas viziti Parizon

En la venonta jaro de 2020, mi iros al Montrealo por la Universala Kongreso. Mi uzos mian francan kaj Esperanton la tutan semajnon. Mi renkontos multajn Esperantistojn. Mi vidos la urbon la unuan fojon. Mi multe antaŭvidas tiun ferion.

Tamen, estas urbo, kiun mi plej volas viziti. Tiu urbo estas Parizo.

Ĉio pri la urbo interesas min. La historio, la manĝaĵoj, la arĥitekturo, ktp. Kiam mi vidas bildojn de Parizo, ĝi allogas mian koron.

La supra bildo ne estas la plej bela kiun mi vidis ĉar oni fotis ĝin en vintro kaj la lumo ne estas perfekta sed la belo de la urbo estas facile videbla. En Usono, urbo ŝajne kunpremas iun en si. Sed la malaltaj konstruaĵoj de Parizo estas malkiel la nubskrapuloj en urboj en Usono. La stratoj estas pli larĝaj. Mi revas stari sur tiuj stratoj.

Verŝajne, 2020 ne estos la jaro, kiam mi vizitos Parizon, sed mi volas iam fari tion. Iam.

Kial mi fariĝis kristano

Bonan Kristnaskon! Hodiaŭ homoj festas miraklon. Antaŭ proksimume 2.000 jaroj, io ŝajne neebla okazis. Dio fariĝis homo.

Tiu ideo estas tre forta ĉar Dio estas la plej bona sed homoj estas malbonaj. Io pura fariĝis io malpura kaj io forta fariĝis io malforta kaj io bona fariĝis io malbona sed la malpureco kaj malforteco kaj malboneco ne koruptis Lin. Anstataŭ tio, Li purigis kaj fortigis kaj bonigis ĉion.

“Kaj la Vorto fariĝis karno kaj loĝis inter ni, kaj ni vidis lian gloron, gloron kvazaŭ de la solenaskita de la Patro, plena de graco kaj vero”
-Johano 1:14 ESP

En mia pasinteco, mi estis tre malpura, malforta kaj malbona. Mi kredis je teruraj ideoj, kiuj facile gvidis min al teruraj pensoj kaj ja pli teruraj ideoj. Eble la plej malbona ideo estis la eŭgeniko. Mi kredis, ke malbonaj, sentaŭgaj homoj ne rajtus naski gefilojn ĉar ili malhelpus la homaron. Fakte, mi kredis, ke la homaro bezonus uzi la scion pri la evoluismo por plibonigi sin kaj alie, la homaro estus malvirta ĉar estontaj naskotaj homoj suferus ne-necese pro la difektoj kiujn ili havus sen la eŭgeniko.

Mi ne vidis la problemojn en tiuj ideoj ĉar mi ne kredis je Dio. Se homoj estas nur bestoj kaj nenio alia pli grava, kial ne bredi ilin kiel bestojn? Mi ne komprenis tion, ke homo havas ne-eviteblan dignon ĉar homo estas laŭ la bildo de Dio.

Kaj Dio kreis la homon laŭ Sia bildo, laŭ la bildo de Dio Li kreis lin; en formo de viro kaj virino Li kreis ilin. – Genezo 1:27 ESP

Kiel mi eskapis tian vivon?

Per Tiu, Kiu donis al mi la vivon. Per Tiu, Kiu vivis vivon senpeke por montri al mi kaj la tuta mondo pli bonan vojon.

En mia vivo, mi estas malbonulo. Mi pekas kaj eraras multe. Mi vundas aliulojn per vortoj kaj agoj. Fakte, mi vundas per manko da vortoj kaj da agoj. Mi forgesas la gravajn aferojn sed memoras la malgravajn pekojn kontraŭ mi.

Kaj mi restus tiel en la mondo ĉar homoj instruas min agi tiel. Ili estas same vundemaj kaj forgesemaj kiel mi. Kaj ĝis hodiaŭ, mi aŭdas terurajn konsilojn de homoj en mia vivo. Konsilojn, kiuj same ne vidas la diecon en aliaj homoj. Konsilojn, kiuj estas tiom for de la ideoj de Dio kaj de la bono.

Ĉion ajn do, kion vi deziras, ke la homoj faru al vi, vi ankaŭ faru al ili; ĉar ĉi tio estas la leĝo kaj la profetoj.
– Mateo 7:12 ESP

Tamen, per Kristo, mi havas alian vojon.

Kristanismo ĉiutage donas la eblon fariĝi nova. La pekoj ne plu premas min. Mi tiel rajtas vivi kaj per tiu vivo, mi rajtas helpi aliulojn. Mi rajtas celi unue amon kaj virton.

Mi amas rigardi diversajn ideojn kaj konceptojn. Mi amas aŭdi ion el diversaj vidpunktoj. Sed mi estas nur homo kaj tial mi eraras multe. Sen io pura kaj forta kaj bona por mi rigardi ĉiutage, kio gvidas min bonen, mi sendube falus denove en ĉiajn pekojn kaj terurajn ideojn.

“Kaj ne konformiĝu al ĉi tiu mondo; sed aliformiĝu per renovigado de via menso, por ke vi provu, kio estas la bona kaj aprobinda kaj perfekta volo de Dio.”
– Romanoj 12:2 ESP